Shock therapy

Wanneer mensen horen over hersentherapie met een kapje (EEG), zijn ze geneigd te vragen of ik shock-therapie (ECT) doe. Nee, nee, ik ben niet in dìe dingen en ook de aanbieding van neurotherapie is in geen enkele zin pijnlijk.  Maar ik voorzie ook mindfulness en dat past wel mooi onder die hoofding.

‘Mindful zijn’ in de echte zin is een krachtoefening en voortdurende training. Het vraagt bewustzijn, reflectie, moed en… blijf ademen! Ja, je hebt ervan gehoord… of misschien ben je er al bijzonder in onderlegd en volg je yogalessen enzo. Wel, dan ben je voorbereid op ‘het echte werk’. En dat is wat ik mezelf steeds opnieuw vertel… maar zoals vermeld, het is een blijvende oefening en bij bepaalde mensen, bepaalde situaties, bepaalde…   faal  adem ik nog!

Spiegeltje, spiegeltje

Na enkele sessies, ging deze cliënt voor ‘het echte werk’. Ze was een mooie, jonge vrouw, slank en groot, slim en heel creatief. Je zou het niet zeggen aan haar verschijning, maar deze dame droeg een duister geheim dat haar tegenhield in iedere onderneming.

Een paar jaar geleden overleefde ze amper een tweedaagse aanranding van wie toen haar vriendje was. Hij veranderde plots in puur kwaad [haar woorden]; ‘iets’ dat alle menselijkheid verloor. Toen ze me erover vertelde, sneerde ze met kwaadheid en walging, haar tanden op elkaar. En in haar ogen zag ik een reflectie van de woede en pure minachting van haar dader.

Ik heb steeds begrip voor het slachtoffer en hun beangstigende situatie. Maar in zo’n momenten zijn zij en hij niet zo verschillend. [Bewustwording van] deze biologische waarheid zou voor veel mensen een shock betekenen. Maar het is wel wat het trauma in stand houdt en als een besmetting doorgeeft.

In vorige sessies heb ik haar ervaring gevalideerd, omdat haar omgeving, en mensen in het algemeen, niet echt begripvol zijn voor waarom ze het niet achter zich kan laten. En ook dat vormt voor haar een probleem. Ze heeft echt hard geprobeerd, maar sindsdien plagen angst en intrusies haar.

En hoewel ze zich sterk hield zodat ze hem [de dader] voor 10 jaar achter de tralies kreeg, toch, kijk, zat ze hier en kon ze niet verder. De straf voor zijn acties bleek haar niet zo te helpen…

En dit vernietigde háár in alle zin(tuigen), sinds wat ze graag wou was om zich te realiseren in al haar talenten, om zich te verwezenlijken. Maar iedere keer ze een kans kreeg op een demonstratie van haar kunst, was ze doodsbang te worden geëxposeerd [kwetsbaar te zijn]. Uiteindelijk crashte haar zelfvertrouwen…

Inderdaad leek het dat hij in één aanval háár had geïnfecteerd met zijn duister geheim, dat zij nu evenzeer bij zich droeg.

Dus, wat als er vele insulten zouden zijn van geliefden, sommige klein, sommige onverwacht, sommige ‘adembenemend’? Hoe zou dat haar intrusies beïnvloeden, haar triggers en haar acties?

Of de zijne?

In het bos

Dan vroeg ik haar: “Wat als je een auto-ongeval zou hebben gehad en verlamd zou zijn, of erger –maar wel nog in leven-?” Ze dacht erover na en was akkoord dat ze dan niet meer kon presteren zoals voorheen. Ze zou het dan moeten leren accepteren. Dus ik zei haar: “Je hebt PTS (Posttraumatische stress), dat is zoals verlamd zijn –of erger- door een auto-ongeval… “

Je zou denken dat aanvaarding moeilijk was. Maar eigenlijk ging het vlug. Ten eerste nam het haar schuld en schaamte weg. Ze was niet ‘zwak’ of iemand die faalde. Er is haar iets overkomen dat haar in zekere zin had verlamd. Maar er was een belangrijker deel…

Ik vroeg me af: “Ik vermoed dat het niet de eerste keer is dat je worstelde voor je leven of werd aangevallen?” Ze informeerde me toen over een ernstige hartconditie in haar kindertijd, wat een groot litteken op haar borstkas had achtergelaten. Ze overleefde als bij mirakel, maar voelde zich nadien misvormd.

En wanneer ze naar het middelbaar ging, is ze eens ernstig aangevallen door meisjes die ze niet eens kende. Vermoedelijk werkten zij hun woede op haar uit omdat ze er in school ook als een vreemdeling uitzag. Het liet haar nadien heel angstig achter.

Toen ze me de verhalen vertelde, merkte ik een verdriet. Achter alle verhalen, was er slechts één dat alle andere verbond. Het gaf een antwoord op haar zelfkritiek: “Waarom heb ìk PTS en sommigen niet, hoewel ook zij werden geattaqueerd? Waarom geraak ìk er niet over?

En die vraag was de echte verlamming.

Dus ik antwoordde haar: “’Je monster’ kan je een dienst bewijzen. Hij kan dienen als een vergrootglas voor het verhaal dat je jezelf vertelt; hetzelfde verhaal dat al je levensbedreigende en kwetsende aanvallen verbindt sinds je kindertijd… hetzelfde verhaal dat de pijn veroorzaakt, het echte verdriet… “

De meeste mensen verdedigen zich ertegen, tegen de pijn. Voornamelijk omwille van de schuld en schaamte. Zij geloven dat zich verbeteren betekent hun verdediging te versterken. Spijtig genoeg verlies je zo langzamerhand jezelf… en dus je geluk.

Bijt in de vergiftigde appel

Maar de repetitiedwang van de hersenen heeft een queeste naar herstel! (1) Om het verhaal te kennen, dien je de pijn in te nemen… die eigenlijk evengoed de pijn is van de ander, gespiegeld en getriggerd in liefde en doorgegeven met de kwaadheid achter de acties (2).

Dit is bijvoorbeeld wat ‘mededogen’ of Tsewa eigenlijk echt inhoudt (3). Hoewel ik je nooit zou vragen de dader te vergeven en je hoeft dit echt niet te doen en ook niet van jezelf te verwachten. Maar op zichzelf is dit een gevolg van het verwerken van de pijn en van volledig herstel (4).

Door de pijn in te nemen en het in je lichaam te voelen wordt het verhaal verteld; het verhaal dat je jezelf hebt aangeleerd over de ‘wie je bent en wat je deed’ in slechte zin, wat schaamte en schuld veroorzaakt. En dat is waar de pijn voor is… om je naar de leugen te wijzen! In plaats van de verwonding te onderdrukken en je tegen het verhaal te verdedigen, dien je het recht te zetten.

Verlamd *

Dus, het rouwproces heeft twee benen en een kleiner deel.

Het eerste been

Verdriet hebben om wat je is aangedaan is het gemakkelijkste, maar waar de meesten blijven steken. Het start met erkenning van het echte verhaal.

Toen je kwetsbaar was, wat op zichzelf wondermooi is en nodig om te verbinden met anderen, zijn er je vreselijke dingen overkomen of mensen die verondersteld werden van je te houden deden kwetsende dingen door hun eigen verhaal, hun eigen onverwerkte pijn. Om te kunnen overleven en toch verbonden te blijven, heb je de pijn onderdrukt en een vals verhaal gevonden om ermee om te gaan – of hun verhaal geloofd-, waardoor je ondertussen beschaamd werd in het proces.

Voor de hersenen is dit wat trauma is. Eens je wordt overweldigd door een gebeurtenis –zelfs al lijkt het slechts minimaal– wat betekent dat je hersenen nog niet voldoende zijn geïntegreerd om de kracht [hersenspanning] ervan te verwerken, triggert de hopeloosheid van de situatie een overlevingsrespons waarin de realiteit wordt verdraaid. In plaats van de omgeving als onveilig, kwetsend of beschamend te herkennen en op die manier overlevingskansen tot nul te herleiden, gelooft men dat het aan zichzelf ligt. Vooral kinderen, omdat zij nog magisch denken bezitten.

Hoewel zich ‘slecht’, ‘lelijk’, ‘vies’ of ‘niet goed genoeg’ voelen [ik heb iets gedaan om het te verdienen] een onredelijk hoge kost in hersen- en identiteitsontwikkeling lijkt, heeft het je wel goed gediend in het moment. Je was zo in de mogelijkheid om condities en alternatieven te vinden die je overlevingskansen of levenstandaard verhoogden [Als ik volgende keer me zo of zo gedraag, dan zou het kunnen dat… ] Maar eens de omgeving min of meer veilig, blijf je achter met schaamte, een laag zelfbeeld en een verloren identiteit, ingepakt in onderdrukte pijn.

En dat is waarom je steeds dezelfde situaties lijkt aan te trekken of te creëren. Tenzij je de pijn erkent en het verhaal rechtzet, weten je hersenen niet dat de omgeving is veranderd en blijf je in defensieve modus handelen. Hersenen kiezen wat vertrouwd is, omdat ze daarvoor zijn uitgerust, niet om het verleden te veranderen –wat je niet kan- of om het te bevechten. Door de subjectieve innerlijke wereld in de ‘objectieve’ buitenwereld te reflecteren, is men in de mogelijkheid om zich ervan bewust te worden en het eventueel te ontwarren wanneer nodig; door je pijn te spiegelen in de ogen [hersenen, lichaam & geest] van de ander, krijg je de middelen om op te pikken wat nog in het verleden is achtergebleven, in het heden te herstellen en de toekomst te veranderen.

Hoewel het (klaarblijkelijk) kwetsen door zelfs vreemdelingen al naar deze diepere pijn verwijst (5) en zo woede oproept… wil dit niet zeggen dat men automatisch voorbij de ontkenning en geïnstalleerde verdedigingsmechanismen geraakt. Men wordt gewoon getriggerd, waarbij men de capaciteit om bewust te handelen verliest… (6). Als je bent getriggerd –en dus niet mindful kan optreden-, betekent herstel dat je de pijn nadien inneemt en luistert naar wat het vertelt over het verleden [wanneer voelde je dezelfde pijn als kind?], waarbij je de leugen rechtzet.

Boos worden voor wat je is aangedaan als gevolg van het rechtzetten van originele traumasituatie(s) is slechts een deel van de deal; de waarheid onderhandelen een meer pijnlijke andere… Maar het verlost zeker van de zware last van schuld en schaamte.

Voor deze vrouw was het niet moeilijk haar originele pijn te bemerken, wat ik al had gevalideerd in de eerste sessies. Na deze bijna-doodervaringen, wat haar basisvertrouwen in het leven vernietigde (7), verwachtten mensen, en vooral haar ouders, dat ze zou presteren en succesvol zijn zonder meer. Er zou geen grotere teleurstelling bestaan dan een miraculeuze overleving met een verspild leven [glorie] nadien. En nu herhaalde ze deze verwachtingen en teleurstellingen als een mantra voor zichzelf, terwijl het eveneens echode uit de reacties van haar vriend…

Het tweede been

Het meest pijnlijke deel echter, is het rouwen om de verliezen; van wat we hebben verloren of wat we niet kregen; vooral het loslaten van de verwachting dat we het ooit zullen krijgen of ervoor erkend zullen worden. De basis ervan is een tekort aan validatie in de pijn; een tekort aan troost; een tekort aan emotionele geborgenheid en een tekort aan (het gevoel van) bescherming tegen meer kwetsing, wat ons alleen en onzeker achterlaat, bovenop de machteloosheid van de aanvallen. Het is niet moeilijk in te beelden waarom mensen bang zijn van kwetsbaarheid. Of waarom ze niet comfortabel kunnen zitten bij iemand in pijn, zich machteloos voelend en dus rakend aan hun eigen onopgeloste pijn, aan de hopeloosheid…  (Afscheid).

Het kleine extra deel

Het kleine extra gedeelte, tenslotte, wordt het grootst, wanneer men zich realiseert dat het om keuzes gaat.

Als klein kind, had je geen andere keuze dan gehecht te blijven aan je zorgverleners. Je kon de situatie zelfs niet verstaan, hoewel het echte verhaal binnenin is begraven en gekend door je onbewuste, continu verteld in je gedrag en resultaten, en gereflecteerd in de buitenwereld.

Het start met de vraag over hoe men gehandeld zou moeten hebben met dit klein, kwetsbaar en gekwetst kind dat jij eens was. Hoe zou je zo’n kind benaderen; en wat als het je eigen kind was? (Waarom ‘go lucky’ niet altijd ‘happy’ is)

Kussen en gekust worden

Vandaag, als volwassene, heb je wel een keuze. Met de informatie die je kreeg door het verwerken van je pijn, heb je verschillende opties afhankelijk van de condities in een gegeven context.

Je bent nu in de mogelijkheid te onderhandelen wat belangrijk voor je is; de pijn heeft je die kennis gegeven, hoewel je het misschien nog dient te leren toepassen (Fair Play).

Dus, ‘mindful zijn’ is de pijn innemen en er anders mee omgaan. Niet als een hulpeloos kind, maar als een bewuste volwassene, met erkenning van je verhaal en wetende dat de ander eveneens met een verhaal leeft. Uiteindelijk komt het in essentie op hetzelfde neer. Mensen willen geaccepteerd worden voor wie ze zijn en vrezen afwijzing als het meest pijnlijke; en ervaren geborgenheid en validatie als het meest waardevolle.

Zelfs als ‘zij’ kwetsende dingen zeggen of doen, gaat het over hun verhaal, niet over het jouwe. Dus de reden kan wel wat verschillend zijn dan wat jij gelooft dat het betekent.

Zo dus, het start met deze drie stappen (!!!):

1. Neem de pijn in en wat vertelt het over vroege kindervaringen? Wanneer voelde je diezelfde pijn en wat vertelt het verhaal? (“Lucht, lucht!”)
2. Corrigeer het verhaal: “ik was een perfect klein kind!”. Wat vertelt het dan over de omstandigheden in het verleden en de mensen daarin; wat zijn de aanvallen, wat zijn de verliezen? En dus, wat heb je dan nodig; wat is voor je belangrijk?
3. Hoe zou men hebben moeten handelen met dit kind? En wat zou jij doen mocht je bij zo’n gekwetst kind zijn? Hoe zou je zorgen voor zijn/haar veiligheid, behoeften en geborgenheid?

Neem dan deze informatie terug naar het heden om de huidige situatie te evalueren en hoe het oprecht voor je voelt. Het zou kunnen dat het ‘hier en nu’ niet tegemoet komt aan je behoeften omwille van de omstandigheden of omwille van hoe mensen zich erin gedragen. Dan pas je ‘je input’ daaraan aan. Het betekent wel dat wanneer een situatie mishandeling betekent, je beslist deze te verlaten.

Omdat je slimmer bent, zou je kunnen kiezen om mensen de hele weg tegemoet te komen (in plaats van halfweg) of zelfs degene lief te hebben die ook werkt aan zijn/haar verhaal. Bij echte liefde mag je er zeker van zijn de ander te triggeren, gezien liefde en pijn onvermijdelijk zijn verbonden in de menselijke ervaring, de mate ervan relatief aan de kwaliteit van de vroege hechting.

Het kan betekenen dat je je gedrag verandert en omgekeerd handelt dan voordien; in plaats van weg te lopen van een probleemsituatie, los je het ‘probleem’ nu zelf op.

Maar het kan ook betekenen dat je je gedachten verandert bij een gelijkaardige dienst; hoewel ik koffie serveerde om te pleasen en straf te vermijden – wat ik haat – bied ik je nu koffie aan omdat ik het echt leuk vind je dat te serveren, zelfs als je een slechte dag hebt of je knorrig bent of getriggerd.

Of enkel de gedachten; het is niet zo dat ze mij willen [bij mij willen zijn] om me te gebruiken, tot slaaf te maken, te straffen of te misbruiken – “I’m in trouble”-, maar omdat ze oprecht mijn gezelschap fijn vinden en ik goed ben in het bieden van de hulp die zijn nodig hebben.

[adem, adem! (8)]

Het betekent dat je uiteindelijk oprecht vriendelijk en behulpzaam bent voor de ander, niet omwille van je eigen verhaal (vb. pleasen of een schuldgevoel vermijden – je wordt verondersteld dit te doen-), maar omdat ‘sterk’ zijn niet betekent dat je agressief [defensief] reageert of de ander terugneemt, waarbij je de ander een lesje leert of je het nodig vindt om te vechten voor wat je wil. Het betekent dat je weigert om een slechte dag of het verhaal van de ander, verdedigingsmechanismen inclusief, aan je hart te laten komen of je erdoor te laten infecteren en het verandert niets aan wie je bent [adem, adem!]. Het is een keuze om ook ‘mindful’ te zijn naar hun pijn (wat niet hetzelfde is als hun gedrag goedkeuren) en sowieso gelukkig te zijn of lief te hebben.

En ze leefden nog lang en gelukkig

De dame voelde al snel dat het onderliggende verdriet het tekort aan validatie en troost was nadien, wat het herstel van basisvertrouwen verhinderde. Wat helpt, vooral na stress en trauma, is het ervaren van de nabijheid en bemoediging van ‘een ontvankelijk, sterke ander’, vooral wanneer begrepen… (9). 

Kort daarna vertelde ze me dat ‘verlamd zijn’ een grote opluchting was. Maar was er niet een manier om terug te lopen? Ik glimlachte: “Wel, dat is de betere optie. Dan heb ik een vraag voor je: als je succesvol zou zijn in wat jìj wil –verbeeld het je in ‘full color’…-  hoe zouden de verhalen in je nabije omgeving dan veranderen, volledig uitgediept, gevolgen en defensies inclusief?”

#Healing the Fragmented Selves of Trauma Survivors – Overcoming Internal Self-Alienation – Janina Fisher ISBN 978-0-415-70823-4

When people hear about brain therapy with a cap [EEG], they tend to ask if I’m doing shock therapy (ECT). No, no, I’m not into that, nor is my neurotherapy administering painful in any sense. But I’m also providing mindfulness and that fits the heading very well…

‘Being mindful’ in its real sense is a strength exercise and ongoing practice. It requires awareness, reflection, courage and … “keep breathing!”.  Yes, you’ve heard of that… or maybe you’re already very skilled at it, following yoga classes or such. Well then, you’ll prepared for ’the real thing’. And that is what I tell myself over and over again… but as I mentioned, it is an ongoing practice, and with certain people, certain situations, certain… I still fail am breathing.

Mirror, mirror

After some sessions, this client was heading for ‘the real thing’. She was a pretty young woman, slender and tall, smart and very creative. You wouldn’t tell by her appearance, but this lady carried a dark secret that blocked her in any endeavor.

A few years ago, she barely survived a two-day assault from whom was then her boyfriend. He switched just like that into pure evil [her words]; some-’thing’ that lost all humanity. Telling me about it, she sneered with anger and disgust, clenching her teeth. And in her eyes, I saw a reflection of the rage and pure contempt of her abuser.

I’m always understanding of the victim and their terrifying situation. But in such moments, she and him aren’t that different. Becoming aware of this biological truth would be a shock for a lot of people. But it is what keeps the trauma alive and contaminating.

In former sessions, I validated her experience, since what is troubling as well is that her environment, and people in general, aren’t very understanding of why she can’t leave it behind. She really tried hard, but intrusions and anxiety plagued her since.

And although she remained strong to get him sentenced to 10 years behind bars, still, here she was, unable to move on. The punishment of his actions didn’t seem to help her very well…

Thìs was killing her in all [her] senses, since what she wanted was to realize herself in her talents, to accomplish herself. But whenever she got a chance to an exhibition with her art, she felt deadly scared being exposed. Her self-esteem finally crashed…

Indeed, it seemed that in one attack, he had infected her with hìs dark secret, which she now carried as well.

So what if there would be many attacks from loved ones; some small, some unexpected, some ‘breath taking’? How would that change her intrusions, her triggering, her actions?

Or his?

Into the woods

Then I asked: “What if you would have had a car accident and would be paralyzed, or worse –but still be alive-?” She thought about it and agreed she couldn’t perform then as before.  She then had to learn to accept it. So I told her: “You do have PTS (Post Traumatic Stress), it is as if you’re paralyzed -or worse- because of a car accident…”

You would think the acceptance was hard. But actually, it went quick. For one thing, it took away her guilt and shame. She was not ‘weak’ or a ‘failure’. Something happened to her that paralyzed her in some sense. But there was a more important part…

I wondered: “I guess it isn’t the first time you struggled for your life or were attacked?” She then informed me about a severe condition with her heart when she was a kid, which left a huge scar on her thorax. She by miracle survived, but felt deformed afterwards.

And when she went to high school, she was once severely attacked by girls she didn’t even know, probably because they displaced their anger onto her, looking as a stranger in the school as well, leaving her very anxious afterwards.

When she was telling me the stories, I noticed a grief. Behind these stories, just one was connecting all the others. It gave an answer to her own self-attacking question: “Why do Ì have PTS and some have not, although they were once attacked as well? Why can’t I get over it?”

And that question was the real debilitation.

So I answered her: “‘Your monster’ can do you a favor. He can serve as a magnifying glass for the story you tell yourself; the same story that connects all your life threatening and hurtful attacks since childhood… the same story which causes you the pain, the real grief…”

Most people defend against it, against the pain. Mostly because of the shame and guilt. They believe that improving themselves is strengthening their defenses. Sadly, you will lose yourself along the way… and thus your happiness.

Bite the poisoned apple

But the brain repetition compulsion has a healing quest! (1) In order to know the story, you have to take in the pain. Which, in a sense, is the other’s pain as well, mirrored and triggered in love and transmitted with the anger behind the actions (2).

For one thing, this is what ‘compassion’ or Tsewa is all about (3). Although I would never ask you to forgive the abuser and you really don’t have to, not in any way, nor to expect it from yourself. But by itself, it will be a consequence of processing the pain and being healed (4).

With taking in the pain and feeling it in your body, the story will be told; the story you taught yourself of the ‘who you are and what you did’ in a bad sense, which causes shame and guilt. And that’s what the pain is for… to point you to the lie! Instead of suppressing the hurt and defending against the story, one has to rectify it.

Paralyzed *

Thus, the mourning process has two legs and a small part.

The first leg

Grieving the inflictions is the easiest one, but where most remain stuck. It starts with acknowledgement of the real story.

When you were vulnerable, which in itself is a beautiful thing and necessary to connect, bad things happened to you or people who were supposed to love you did hurtful things because of their own story, their unresolved pain. In order to survive or remain attached, you suppressed the pain, finding a fake story to deal with it –or believing their story-, meanwhile being shamed in the process.

For the brain this is what trauma is. Once you feel overwhelmed by an event -even what seems to be a small one- which means the brain isn’t yet integrated to process the power [arousal] of it, the hopelessness of this situation triggers a survival response in which reality is twisted. Instead of recognizing the environment as unsafe, hurtful and shaming and thus reducing survival chances towards zero, one believes it is oneself. Especially children, since they still possess magical thinking.

Although feeling ‘bad’, ‘ugly’, ‘dirty’ or ‘not good enough’ [I did something to deserve it] seems an unreasonable high cost in brain and identity development, it served you well in the moment. You were then able to find conditions and alternatives to increase your survival chances or living standards [If next time, I behave like this or that, it might…] But once the environment is more or less safe, what you’re left with is shame, low self-worth, and a lost identity, wrapped up in suppressed pain.

And that’s why you seem to attract or recreate the same situations over and over again. Unless you call out the pain and rectify the story, your brain doesn’t know the environment changed and thus still acts in the same defensive mode. The brain chooses what is familiar, being equipped for it, not asking you to change the past -which you can’t- or to fight it. By reflecting the subjective inner world in the ‘objective’ environment, one is able to become aware and disentangle it if needed; by mirroring your pain in the eyes [brain, body & mind] of the other, you get the tools to pick up what‘s still left of you in the past, heal in the present and change the future.

Although (seemingly) hurts inflicted by even strangers point already to this deeper pain (5), freeing up anger… it doesn’t make one automatically pass the denial and installed defenses. One just gets triggered, losing the capacity to act consciously…  (6) If one is triggered -failed to be mindful-, healing then means, taking in the pain afterwards and listening to what it tells you about your past [when did you feel the same pain when you were a child?], rectifying the lie.

Getting angry for the inflicted hurt as a consequence of rectifying the original trauma situation(s) is but part of the deal; negotiating the truth, a more painful other… But it certainly relieves from the burden of shame and guilt.

For this woman, it wasn’t that hard to notice the original pain, which I already validated in the first sessions. After these near-death experiences, which blasted her basic trust in life (7), people, and especially her parents, expected her to perform and succeed just like that. There wouldn’t be much more of a disappointment than a miraculous survival with a wasted life [bliss] afterwards. And now she was repeating these expectations and disappointments as a mantra to herself, hearing it as an echo in her boyfriend’s reactions as well…

The second leg

The most painful part, however, is mourning the losses of what we lost or didn’t get; especially releasing the expectation that we once might get it or will be acknowledged for it. The basic is a lack of validation in the hurt, a lack of comforting; a lack of being contained and a lack of (feeling) protected from more hurt, leaving us lonely and insecure, adding to the powerlessness of the assaults. It isn’t hard to imagine why people are afraid of vulnerability. Or why they feel uncomfortable sitting with a person in pain, feeling powerless and thus touching onto their own unresolved pain, onto the hopelessness… (Afscheid)

The small extra part

Final, the small extra part becomes the biggest when one realizes it is about choices.

When you were a little child, you didn’t have a choice but to remain attached to your caregivers. You couldn’t even understand the situation, although the real story is buried inside of you and known by your subconscious, continuously told in your behavior and results, reflected in the outside world.

It starts with the question of how one should have acted to this small, vulnerable and hurt child that once was you. How would you approach such a child; and what if it was your own child?  (Waarom ‘go lucky’ niet altijd ‘happy’ is)

To kiss and be kissed

Today, as an adult, you dó have a choice. With the information you got from processing your pain, you have several options depending on the surrounding conditions. You are now able to negotiate what is important to you; the pain offered you this knowledge, although you might have to learn how to apply that (Fair Play).

Thus, being mindful is taking in the pain and handling it differently. Not as a powerless kid, but as a conscious adult, being aware of your own story, knowing the other has a story as well. Deep down, the bottom line is the same. People need to be accepted for who they are, fearing rejection as the most painful; needing comfort and validation as the most wanted.

Even if ’they’ say or do hurtful things, it is about theìr story, not yours. So the reason might be quite different, than what you believe it signifies. The pain and following defenses, that’s about your story, not theirs.

So, it starts with these 3 steps: (!!!):

1. Take in the pain and what does it tell about early childhood experiences? When did you feel the same pain and what does the story tell you? (“Breath, breath!”)
2. Rectify the story “I was a perfect small kid!”. What does it then say about past circumstances and the people in it; what are the inflictions, what are the losses? And so, what do you need then; what is important for you?
3. How must one have acted with this child? And if you would be with such a hurt child, what would you do? How would you ascertain its safety, its needs and comfort?

And then take this information back to the present in order to evaluate the actual situation and how it is true to you. It could mean the actual situation doesn’t meet your needs because of the circumstances or how people behave in it. You’ll change then ‘your input’ accordingly. It does mean that if a situation is abusive, you still decide to distance from it.

But being smarter, you might choose to meet people the whole way (instead of half way) or even love the one working to resolve its own story as well. With real love, one may be sure to trigger the other, since love and pain inevitable are entwined in the human experience, the degree of it relative to the early attachment quality.

It could mean that you change your behavior and act the opposite as before; instead of running away from a ‘troubling’ situation, you solve the ‘trouble’ yourself.

But, it could also mean that you change your thoughts with a similar service; although I offered coffee to please and avoid punishment -which I resent-, I’m now offering coffee because I really like to serve it to you, even if you have a bad day or are grumpy or triggered.

Or just the thoughts; they don’t want [to be with] me in order to use, enslave, punish or abuse me –I’m in trouble-, but because they really like my company and I’m good at providing the help they need.

[breathe, breathe! (8)]

In the end it means you will be genuine kind and helpful to the other, not because of your own story (e.g. pleasing or avoiding guilt –you are supposed to-), but because feeling empowered doesn’t mean you react aggressively [defensively] or take it back out on the other, teaching them ’the’ lesson or needing to fight for what you want. It means you refuse to let a bad day or story of the other, defenses included, affect you or be transmitted to you and it won’t change who you are [breathe, breathe!]. It is a choice to be mindful of their pain as well (which isn’t the same as approving of their behavior) and to be happy or to love anyway.

Happily ever after

The lady soon felt that the underlying grief was the lack of validation and comfort afterwards, which prevented the repair of basic trust. What is helpful, especially after stress and trauma, is feeling the presence or reassurance of an accepting strong other, especially if understood…(9)

Soon after, she told me, ‘being paralyzed’ was a big relief. But wasn’t there a way to walk again? I smiled: “Well, that’s the better option. Then I have a question for you: if you would be successful in what yoù want -imagine it in full color…- how would the stories in your nearest environment change, in full depth, consequences and defenses included?”

#Healing the Fragmented Selves of Trauma Survivors – Overcoming Internal Self-Alienation – Janina Fisher ISBN 978-0-415-70823-4

(!!!)

Wanneer dit te overweldigend is of je blokkeert, stop dan onmiddellijk. Ik luister en antwoord later op de diepere onderlaag, terwijl ik werk met de bovenlaag van wat is gebeurd. Kijk ook bij (4)

When this is overwhelming or you block, quit immediately. Later, I will listen and answer to the deeper layer, while I’m working with the top layer of what happened. See also (4)

*

Ter nagedachtenis van / In memory of Jeremy –  °20/09/88 – †20/12/2019  met plechtig afscheid op / with a solemn farewell at  4/1/20.

– Soms kiest Het Lot (opnieuw) voor ons  / Sometimes, Fate makes a choice for us (again) –

(1)

Freud besprak de herhalingsdwang uitgebreid, waarin mensen lijken te ‘kiezen’ om dezelfde traumatische situatie steeds opnieuw uit te spelen. Bijvoorbeeld, een kind met een verleden van fysiek geweld dat eindigt bij een mishandelende partner.

Freud discussed the repetition compulsion extensively, in which people seem to ‘choose’ to reenact the same traumatic situation over and over again. E.g. a battered child ending up with an abusive partner.

(2)

Hechting – de relatie van een jong kind met zijn verzorgers-, liefde en trauma huizen in de rechterhersenhelft, wat het gemakkelijkst wordt getriggerd in onze intiemere relaties, vooral liefdesrelaties. Het raken aan kwetsbaarheid kan dan onverwerkte pijn triggeren, waarbij men verdedigt tegen machteloosheid. (Jip&Janneke) 

Attachment -the relationship of a young child with its caregivers-, love and trauma resides in the right brain, which is most easily triggered in our closest relationships, especially loved ones. Touching vulnerability may then trigger unresolved pain, defending against powerlessness. (Jip&Janneke)

(3)

Tsewa of ‘radicale zachtheid’ is een Boeddhistisch ideaal, vergelijkbaar met ‘Heb je naaste lief’ in het Christendom.

Tsewa or ‘radical tenderness’ is a Buddhist ideal, comparable to the ‘Love thy neighbor’ in Christianity

(4)

Ik dring aan op het verwerken van de pijn, gezien het je innerlijke vrijheid en rust zal schenken. Het kan in kleine hoeveelheden worden ingenomen, en zo neemt het even om te verteren. Voor sommigen, kan het (meer dan) een leven benemen… In therapie leer ik aan hoe het wordt gedaan, waarbij ik de geest voorbereid op de mindfulness oefening. Wanneer er ernstig kinderlijk trauma is, dient men degelijk te worden voorbereid, gezien er een reële kans is op versterking van de dissociatie of desintegratie van de persoonlijkheid door overweldiging. Naast aardingstechnieken, werk ik ook met het onbewuste, dat, bij goede uitvoering, dit perfect kan managen. Neurofeedback maakt ook onderdeel uit van het verwerkingsproces door het veilig ontladen van de emotionele fysiologische lading.

I do urge to process the pain, since it will provide inner freedom and peace. It can be done in small units, taking a while to digest. For some, it could even take (more than) a lifetime… In therapy, I teach how to do it, preparing the mind for mindful practices. If there is severe childhood trauma, one needs to be prepared properly, since there is real chance of reinforcement of dissociation or disintegration of the personality by overwhelming. Besides grounding techniques, I work with the subconscious, which, if done well, is able to manage this perfectly. Neurofeedback takes part in the emotional charge as well, helping to unload it safely…

(5)

Hoe iemand een gebeurtenis interpreteert, reflecteert zijn/haar innerlijke wereld en dus ook  zijn/haar innerlijke conflicten.

How one interprets an event, reflects one’s inner world and thus inner conflicts as well.

(6)

Triggering betekent de onmogelijkheid van de hersenen om de gebeurtenis op een bewuste manier in de hersenen te verwerken. De frontale corticale betrokkenheid schiet tekort of is vertraagd door een kortere subcorticale (d.i. dieper in de hersenen) defensie-route. Het is een normale overlevingsrespons. Wanneer er plots een grizzly beer voor ons staat, kunnen we maar beter vechten of vluchten in plaats van te denken: “Hebben we die in Europa?”. Tenzij je in een museum staat, dan hopelijk nemen de frontale corticale gebieden (de korst van de hersenen) het stuurwiel onmiddellijk over.

Triggering means an inability of the brain to process the event consciously in the moment. The frontal cortical involvement is impaired or delayed by a subcortical (i.e. lower into the brain) defense shortcut. It is a normal survival response. If there is a grizzly bear in front of us, we better fight or flight instead of thinking  “Do we have these in Europe?”, unless one is at a museum, then hopefully the frontal cortical areas (the top-layers of the brain) take the steering wheel immediately.

(7)

Gezonde mensen groeien algemeen op tot volwassenen met een positieve bias in het leven, waarin ze zich meer positieve dingen herinneren en ook meer positief dan ze waren en ook algemeen een positief uitzicht hebben op het leven, vooral het gevoel van “dit overkomt mij niet”. Als je je statistisch bewust zou zijn van hoe gemakkelijk je wordt gekwetst, ziek wordt of zelfs kan sterven, zou je verlamd zijn om te leven. Kinderen hebben deze positieve bias nog niet; ze zien gevaar voor wat het is, eens ze het kennen. Maar gezien de hersenen nog niet volledig zijn ontwikkeld, hebben ze nog een aandachtsbias en missen ook een heel deel aan signalen. Wanneer er dan echt iets serieus voorvalt, verliest men dit basisvertrouwen en dus het innerlijke gevoel aan veiligheid en geborgenheid, wat een onderschatte conditie is in rehabilitatie.

Healthy people generally grow into adults with a positive bias in life in which they remember more positive things and more positively than they were, and have a general positive outlook on life, especially the feeling of “it does not happen to me”. If you would statistically realize how easily you could be hurt, get sick or even die, you would be paralyzed to live. Children don’t have this positive bias; they see danger for what it is once they know it. But since brains are not fully developed yet, they have an attention bias and still miss a lot of cues. If something serious does happen, one loses this basic trust and thus inner feeling of safety and security, which is an underestimated condition in rehabilitation.

(8)

Gezien bovenstaande acties een overlevingsrespons genereren, of in het geval van het aanpassen van je acties na het rechtzetten van het verhaal, wordt het gevoel van sterven getriggerd – datzelfde overlevingsinstinct – dient men erdóór te ademen. Adem in, tel tot vier, adem uit, tel tot vier en doe het opnieuw. Ondertussen rondwandelen en alle andere vormen van bilaterale stimulatie (links-rechts) helpt ook. In India leren ze kinderen de ‘Vlindertechniek’ om zichzelf te troosten; met gekruiste armen tik je alternerend onder beide schouders.

Since the aforementioned actions trigger a survival response, or in the case of changing your actions after rectifying the story, it triggers the feeling of dying -the same survival response-, one ought to breathe through it. Breathe in, count till four, breathe out, count till four and do it once again. Meanwhile walking around, or all type of bilateral (left-right) stimulation, will help too. In India, they teach children the ‘Butterfly technique’ to comfort themselves; with crossed arms one taps alternating under the shoulders.

(9)

Gewonde honden verbergen zich, alleen, in een schuilplaats om hun wonden te likken, omdat in de natuur – niet in het geval van gezonde menselijke relaties – kwetsbaarheid gevaarlijk is.

Hurt dogs hide alone in their shelter to lick their wounds, because in nature – not in the case of healthy human relationships- vulnerability is dangerous.